Alkohol jest prawie dwa razy bardziej kaloryczny niż cukier. Na dodatek alkohol tuczy, bo może zostać przekształcony w trójglicerydy i w tkankę tłuszczową. Nadmierne spożycie alkoholu prowadzi między innymi do otyłości brzusznej. Z kolei brzuch piwosza nie tylko obniża samoocenę, ale przede wszystkim osłabia układ sercowo-naczyniowy. Podniesiony poziom trójglicerydów prowadzi do stłuszczenia narządów wewnętrznych i rozwoju miażdżycy, która predysponuje do udaru mózgu, zawału serca. Reasumując alkohol to nie “puste kalorie” i należy go uwzględnić w bilansie kalorycznym. Żeby uzmysłowić sobie jak bardzo kaloryczny jest etanol wystarczy zwrócić uwagę, że wykorzystuje się go np. jako paliwo do samochodów (E85).
Ile kalorii zawiera zawiera alkohol
Etanol to nie “puste” kalorie, ten alkohol charakteryzuje się gęstością mniejszą od wody, ale dostarcza znacznie więcej energii. 1 gram czystego alkoholu to 7 kcal (kilokaloria) podczas gdy woda nie zawiera ich wcale. 1 gram cukru lub białka dostarcza 4 kcal. Bardziej kaloryczny od alkoholu jest tłuszcz, który zawiera 9 kcal/g. Kieliszek wódki (40 ml) to ekwiwalent około 100 kcal, kufel piwa (500 ml) zawiera około 220 kcal. Alkohol w diecie może wywołać nadwyżkę kaloryczną – przyrost tkanki tłuszczowej i masy ciała.
Metabolizm etanolu – dlaczego tyjemy od alkoholu
Etanol, który przedostanie się z przewodu pokarmowego do krwioobiegu jest metabolizowany przez enzymy wątrobowe. Etanol jest utleniany (spalany) stopniowo, najpierw powstaje aldehyd octowy, z którego następnie wytwarzany jest ocet, ostatnim etapem jest rozłożenie kwasu octowego na wodę i dwutlenek węgla. Utlenianiu towarzyszy wytwarzanie energii chemicznej, którą mogą wykorzystać komórki (oddychanie komórkowe). Jednocześnie kwas octowy może kondensować z koenzymem A (CoA) prowadząc do powstania acylokoenzymu A (acylo-CoA) będącego prekursorem do syntezy kwasów tłuszczowych.
Jeżeli w organizmie występuje nadwyżka kaloryczna/ energetyczna to spożycie alkoholu powoduje lipogenezę czyli przekształcanie kwasów tłuszczowych w trójglicerydy i tkankę tłuszczową. Wówczas dochodzi do stłuszczenia organów wewnętrznych (np. stłuszczenie wątroby), odkładania blaszki miażdżycowej i otyłości brzusznej.
Wzrost masy ciała wynika z nadywżki kalorycznej, niezależnie od tego jakie jest źródło kalorii. Należy jednak zwrócić uwagę, że alkohol jest bogatym źródłem kalorii (tylko tłuszcz jest bogatszym nośnikiem energii). Istotne jest również to, że w przeciwieństwie do np. cukru organizm nie ma możliwości magazynowania alkoholu. Dlatego po konsumpcji alkohol jest natychmiast “spalany” a ewentualna, wytworzona nadwyżka energii stymuluje produkcję tkanki tłuszczowej (jedynym sposobem na poradzenie sobie z nadwyżką energii z alkoholu jest zamiana jej w tłuszcz). Spożycie alkoholu nie wywołuje uczucia sytości, wręcz przeciwnie uważa się że alkohol stymuluje apetyt.
Wpływ alkoholu na zdrowie
Etanol jest substancją psychoaktywną o silnych właściwościach uzależniających. Niewielkie ilości alkoholu mogą działać uspokajająco i poprawiać nastrój, jednak jego nadużywanie prowadzi do rozwoju tolerancji i pogorszenia samopoczucia. Od strony psychicznej osoby uzależnione od alkoholu borykają się z bezsennością, zaburzeniami lękowymi, a w skrajnych sytuacjach może wystąpić delirium. Alkoholicy częściej zapadają na nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, kwasicę, marskość wątroby, zapalenie trzustki itd. Nadmierna konsumpcja alkoholu powoduje również zatrucie alkoholowe i kaca.Wykazano, że uzależnienie od alkoholu prowadzi do spadku poziomu testosteronu wśród mężczyzn i wzrostu jego poziomu u kobiet. Konsumpcja alkoholu wywiera negatywny wpływ na biosyntezę białek w organizmie. Leczenie alkoholizmu wymaga interdyscyplinarnego podejścia, jest długotrwałe i kosztowne.
Podsumowanie
Alkohol jest bogatym źródłem energii, której nadmiar magazynowany jest w trójglicerydach będących składnikiem tkanki tłuszczowej. Nadmierne spożycie alkoholu prowadzi do wielu poważnych chorób.
